Kanamalarda İlk Yardım

Kanama günlük hayatımızda sürekli her an karşılaşabileceğimiz bir olaydır. Bu olay karşısında nasıl hareket edeceğimizi bilmek bizler için faydalıdır. Öncelikle kanama nedir ? Kanama; damarlarımızın dışarıdan gelen müdahaleler sonucu bütünlüğünün bozularak kanın vücut içine veya dışına doğru akmasıdır. Meydana gelen bu olayın ciddiyetini belirleyen bazı unsurlar bulunmaktadır.

Kanamanın hızı, vücutta aktığı bölge, kanamanın miktarı ve hasta / yaralının fiziksel durumu ve yaşı kanamanın ciddiyetini belirleyen unsurladır. Bu unsurları açıklamak gerekir ise eğer kanama hızlı / fışkırır bir tarzda ise ivedi şekilde ilkyardım uygulamalarına başlanmalıdır. Elden akan kan ile kulak içi ve ya göz çevresinden akan kanın kişide bırakacağı etki aynı olmayacağı için bu ciddiyet göz önünde bulundurularak müdahale edilmelidir. Sağlıklı bir insan vücudunda ortalama 5 / 6 litre kan bulunmaktadır. Hasta / yaralı herhangi bir sebeple vücudunda bulunan kanın 5 te birini kaybettiği zaman hayati tehlike ile karşı karşıya kalabilir.

KANAMA ÇEŞİTLERİ:

Kanamanın gerçekleştiği yanın kanın aktığı yere göre değişiklik gösterebilir. Bu alanları kategorize etmemiz gerekir ise; dış kanamalar, iç kanamalar ve doğal deliklerden olan kanamalar şeklinde olmalıdır. Damar bütünlüğü ile birlikte doku bütünlüğünün de bozulduğu, akan kanın görüldüğü kanama türü DIŞ KANAMAdır. Damar bütünlüğü bozulmuş lakin doku bütünlüğü tam olduğundan dolayı damardan akan kan vücut içerisinde kalmıştır ve gözle görülmemektedir. Bu tür kanamalar İÇ KANAMA türüne örnektir. Kulak, burun, anüs, üreme organlarına gelen darbe sonucu kan gelmesi ciddi bir olayın varlığına işarettir ve müdahale edilmelidir. Oluşan bu kanama türlerine müdahale edebilmek için öncelikle vücutta bulunan bazı noktalarını iyi bilmemiz gereklidir. Bu bası noktalarına yapılacak bası ve ilkyardım uygulamaları durumun kötüye gitmesini engelleyecektir.

BASI NOKTALARI

Şah damarı bası yeri:

Şah damarı kanaması olduğu taktirde boyun üzerinde Kanayan yerin üzerine bası yapılır. Bu bası noktası sadece şah damarı için uygulanır. Kafa yaralanmalarında şah damarına bası yapmanın faydası bulunmamaktadır.

Köprü Kemiği üzeri bası noktası:

Omuz ve kol bölgesi yaralanmalarında uygulanır.

Koltuk altı bası yeri:

Üst kolda meydana gelen kanamalarda uygulanacak bası yeridir.

Kol atardamarı Bası yeri:

Direk ile bilek arasında olan kanamalarda uygulanan bası yeridir. Kasık bası yeri: Üst bacak kısmında meydana gelen kanamalarda uygulanacak bası yeridir.

Uyluk bası yeri:

Alt bacak kısmında oluşan kanamalarda uygulanacak bası yeridir.

DAMAR TÜRÜNE GÖRE KANAMALAR

1- Atardamar Kanamaları:

Kalp atımıyla orantılı şekilde kesik kesik ve fışkırır tarzda olan kanama türüdür. En ölümcül kanama türü olup kısa zamanda çok fazla kan kaybına sebep olur ve müdahale edilmediği taktirde ölüme sebebiyet verebilir.

2- Toplardamar kanaması:

Sızıntı şeklinde ve koyu kan olarak tespit edilebilir. Kan basıncı en düşük olan kanama türüdür. Bu yüzden kanama kabarcıklar şeklinde görülür. Elimizi, bacağımızı bir yere sürttüğümüz zaman görülen kanama türüdür.

KANAMALARDA İLK YARDIM

Ani gelişen kaza veya hastalık olayında hasta yaralıda meydana gelen kanama olayına ilkyardımcı olarak müdahale etmeden önce hasta yaralıyı sakinleştirmemiz gereklidir. Akabinde 112 sağlık kuruluşuna haber verilerek durum hakkında özetleyici bir bilgi verilir. Kanama türünü tespit edip tespit edilen duruma göre bası noktalarına bası uygular ve kanamanın olduğu yere temiz bir bezle baskı yaparız. Kanama durmadığı taktirde ikinci bir bez ile tekrar baskı yaparız.

Burada dikkat edilmesi gereken husus kesinlikle ilk koyduğumuz bezin kaldırılmamasıdır. Kanama yine devam ediyorsa üçüncü bir bez ile bandaj yaparız ve bu bandajın düğüm yerinin yara üzerine gelmesine dikkat ederiz. Akabinde kanayan yeri kalp seviyesinden yukarı bir noktada tutar hasta yaralıya ŞOK pozisyonu verir ve ayaklarını yerden 30 cm yukarıda tutarız. 112 gelene kadar genel durumu kontrol eder 112 gelmesiyle birlikte yapılan müdaheleleri görevliye aktarırız.

KANAMALARDA ÜÇGEN BANDAJ UYGULAMASI

Ani gelişen kaza veya hastalık durumlarında meydana gelen kanamalara müdahale ederken üçgen bez bandaj uygulaması çok sık başvurulan bir yöntemdir. Buna göre; Üçgen bandaj, vücudun değişik bölümlerinde bandaj ve/veya askı olarak kullanılabilir. Üçgen bezin tepesi tabanına doğru getirilip yerleştirilir, sonra bir yada iki kez daha bunun üzerine katlanarak istenilen genişlikte bir sargı bezi elde edilmiş olur.

Şok Nedir?

Kalp / damar sisteminin yeteri kadar kanı beyne gönderememesi sebebiyle aniden gelişen tansiyon düşüklüğüne bağlı dolaşım bozukluğudur.

Şok Türleri:

1- Kardiyojenik Şok:

Kalbe yeterli kan gitmemesi ile oluşan şok türü.

2- Hipovolemik şok:

En sık görülen şok türüdür. Aşırı su kaybı, kan kaybı ile oluşan şok türüdür.

3- Zehirlenme şok:

Zehirli maddeleri soluma yoluyla, yediğimiz maddelerin zehirli olmasıyla veya oksijen yetmezliği sebebiyle oluşan solunum yetmezliği sonucu meydana gelen şok türüdür.

4- Anaflaftik şok:

Herhangi bir alerjik maddenin vücuda girmesiyle vücudun vermiş olduğu tepki sonucu ortaya çıkan şok türüdür.

 5- Septik Şok:

Vücuda giren mikropların tetiklediği şok türüdür.

6- Sinirsel şok:

Psikolojik rahatsızlıklardan veya kişinin öfkesini kontrol edememesinden dolayı ortaya çıkan şok türüdür.

7- Yanık Şoku:

Hasta yaralıda meydana gelen yanık olayı neticesinde aşırı sıvı kaybı sonrası ortaya çıkan şok türüdür.

ŞOK POZİSYONU

Aniden gelişen hastalık veya kaza durumlarında hasta yaralıda meydana gelen bayılma, kanama ve ya şok durumlarında hasta yaralının durumunun daha kötüye gitmesini engellemek için uygulanan bir yöntemdir. Bu uygulama da hasta yaralı düz bir zemine yatırılır, başı dil / kusmuk kaçması gibi olayları engellemek adına yan çevrilir ve ayakları 30 cm yukarı kaldırılır. Vücut sıcaklığının korunması adına üzeri örtülür ve 112 gelene kadar hasta yaralı yanında beklenir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Fill out this field
Fill out this field
Lütfen geçerli bir e-posta adresi yazın.